مرز روابط و گرفتاری‌ها (1)    

رسیدن به آرامش و
درک زندگی پاک، یکی از مهم‌ترین اهداف آفرینش انسان است. خدای رحمان به ما
عقل و چشم و گوش و مهم‌تر از همه ، پیام‏هایش را عنایت فرمود تا « آرامش و
زندگی پاک » را تجربه کنیم:

«ألا بذکر الله تطمئن القلوب». ₍₁₎

بدون خدا، زندگی رنجی است بی پایان ، « وَ مَنْ أعْرَضَ عَنْ ذِکْری فَإِنَّ لَهُ مَعیشَه ضَنْکاًً». ₍₂₎

«کسانی که به خدا ایمان آورده و ایمان خود را به ظلم نیالوده‌اند ، دارای ایمنی و مصونیتند و آنان هدایت یافتگان واقعی هستند» ₍₃₎

بنیامین راش، پدر روان‌پزشکی آمریکا می‌گوید: « دین آن قدر برای پرورش و سلامت روح آدمی ‏اهمیت دارد که هوا برای تنفس». ₍₄₎

یونگ،
روانکاو می‌گوید: «در مورد بیماران روحی که از 35 سال به بالا داشتند ،
حتی یک نفر یافت نمی‏شود که مشکل روانی او در آخرین مرحله تحلیل، به ایمان
مذهبی مربوط نگردد و بهتر است بگوییم که هر فرد از آنان، به علت فقدان آن
چه که دین  به اشخاص می‏دهد ، بیمار شده‏اند و هیچ کس از آن ها که نظر
دینی و مذهبی خویش را باز نیافتند ، واقعاً درمان نشده‏اند». ₍₅₎

امام علی علیه السلام می‌فرماید: « تقوا، داروی بیماری دل‏های شما و شفای مرض بدن‏های شماست». ₍₆₎

امام
کاظم علیه السلام می‌فرماید: « لقمان به پسرش گفت: دنیا ، دریای ژرفی است
که افراد بسیاری در آن غرق شده‏اند و تقوا و پرهیزکاری، کشتی توست. آن
کشتی‌ای که آکنده از ایمان باشد ، بادبان‏های آن، توکل به خدا و پاس‌دارش،
عقل و ناخدایش، علم و فرمان آن، بردباری و تحمل است». ₍₇₎

موفقیت‏ها به بخت و اقبال وابسته نیست، بلکه زندگی پاک را با احترام به قوانین، می‌توان در آغوش کشید.

جوانان،
دانشجویان و استادان بزرگوار، باید بدانند که دنیای بی‌خدای امروز، برای
کسب موفقیت کامل و آرامش واقعی، حرف زیادی ندارد و طی دو یا سه قرن گذشته
، برخی از دانشمندان تربیتی و روان‌شناسان غربی توانسته‏اند به برخی از
قوانین آن – به گونه‌ای ناقص – پی ببرند اما (قرآن و عترت)، ???? سال قبل،
آن هم با رعایت همه عرصه‏های زندگی و باور به سرای ابدی، دقیق‌ترین قواعد
را برای درک یک زندگی پاک، بیان کردند ، « من عمل صالحاً من ذکر و أنثی
فهو مؤمن فلنحیینه حیاه طیبه». ₍₈₎

اینک برای این که
دچار « روابط و دوستی‏های ویران‌گر» نشویم ، چند قاعده را به اختصار بیان
می‌کنیم که در این مقاله به اولبن مورد  که تقویت اراده است می پردازیم :

 

1 -  تقویت اراده در انجام برنامه‏ها

شخص
با اراده کسی است که وقتی درباره ی کاری، به خوبی تأمل کرد و آن را نافع
دانست، تصمیم به انجام آن می‏گیرد و با فعالیت و ثبات قدم، آن را به اجرا
در می‏آورد ₍₉₎ و در مقابل، فرد سست اراده ، با کمترین مشکلی، از انجام دادن کار، دلسرد شده ، دست از تلاش برمی‏دارد.

کسی
که اراده‌ای قوی دارد ، آن چه را خواسته است، با کوشش و ثبات قدم، به دست
می‏آورد. شخص با اراده، کسی است که دارای هدفی معقول است و تا موقعی که به
آن نرسیده، از تعقیب آن باز نمی‏ایستد و مشکلات و موانع روانی یا مادی، به
اراده و عزم او لطمه نمی‏زند و از پیشرفتش، جلوگیری نمی‏کند.

 

راهکارهای تقویت اراده

الف) تعیین هدف یا اهداف

انسان
باید ابتدا هدف و یا اهداف خود را در زندگی و یا کاری که می‏خواهد انجام
دهد ، به طور دقیق و مشخص، ترسیم کند. طبیعی است که این هدف، باید شفاف،
معقول، قابل دست‌یابی، بدون افراط و تفریط ، مطابق توان و استعداد خود و
واقع‌بینانه باشد نه بلندپروازانه و خارج از توانایی‌‏های شخص. در غیر این
صورت، وقتی با مشکلات و موانع سختی رو‌به‌رو شود ، ناامید و دلسرد شده ،
از ادامه کار، منصرف می‏‏شود و خود را ناتوان و بی‌‏اراده می‏بینید.

 

ب) شناخت توانایی‌‏ها و استعدادها

همه ما در وجود خود ، از استعدادهایی برخورداریم . کافی است این نیروها را بشناسیم و برای رسیدن به هدف، آنها را به کار گیریم.

 

ج) برنامه‌‏ریزی

باید
برای تمام کارها و فعالیت‌‏های شبانه‌روزی، برنامه‌‌ای مدون و منظّم داشته
باشید .بدین منظور از جدولی استفاده کنید که در ستون افقی آن، ساعات
شبانه‌روز و در ستون عمودی، ایام هفته را یادداشت و تمام کارهای روزانه –
خواب، استراحت، ورزش، مطالعه - را در آن درج کنید و هر فعالیتی را در زمان
خاص خود ، در جدول بنویسید و هیچ زمانی را بدون کار ، خالی نگذارید. هر
روز صبح با نگاهی به آن برنامه ، به اجرای دقیق آن بپردازید و شب‏ها، قبل
از خواب، آن را محاسبه و ارزیابی کنید. شایسته است همچون یک محاسبه‌‏گر
جدی و قاطع ، فعالیت‏های روزانه و میزان موفقیت خود در انجام دادن آن ها
را بررسی کنید و در صورت موفقیت، خود را تشویق و در صورت تخلّف و
سهل‌‏انگاری در اجرا، خود را تنبیه کنید.

د) اصل تلقین یا خودگویی‏های مثبت

گفتن،
باور داشتن است. وقتی می‏گوییم من آدم شکست خورده‌ای هستم، بی‌استعدادم و
عوض شدنی نیستم، در واقع، حکم محکومیت خود را صادر می‏کنیم. روان‌شناسی
شناخت، به ما چنین می‏گوید: دستور دادن، فرایند شدن است و ما را دستورات
می‏سازند. ما همواره با خودمان حرف می‏زنیم و هفتاد درصد (70%) وقت‌مان با
گفت‌وگو سپری می‏شود حتی زمان خواب و ما همان می‏شویم که با خود حرف
می‏زنیم. سعی کنید دستورات خوبی به خودتان بدهید. شما با خودتان چه
می‏گویید؟ فرهنگ ذهن و زبان شما، مثبت است و نیروزا و یا منفی است و
نیروبر؟

 

آجر‏های بنای هستی‌مان را، طرز تفکرمان می‏سازد و
اگر بخواهیم در دنیای‌مان اتفاق زیبایی بیفتد ، گام اول ، تغییر در نگاه و
بینش ماست. با تغییر نگاه ، ایده‌آل‏ها و اهداف زندگی‌مان به درستی شکل
می‏گیرند و آن گاه گام دوم، یعنی تلاش مستمر و انتخاب‏های عالی و فرداساز،
در دنیای ما رخ خواهد داد . «إن الله لا یغیر ما بقوم حتی یغیروا ما
بأنفسهم».

نگرش‏ها و اندیشه‏های ما، مهم‌ترین عامل تغییر به شمار
می‏آیند. نود درصد (90%) تغییرات خوب و بد زندگی‌مان، به نوع نگرش ما به
رخدادهای زندگی بستگی دارد و ده درصد (10%) آن به وقایع بیرونی وابسته است.

 

ادیسون
می‏گوید: « مشکل افرادی که شکست خورده‏اند و دست از تلاش بر‌داشتند ، این
بود که نمی‏دانستند که در یک قدمی ‏پیروزی‏اند » و می‏گفت: راز توفیقم این
بود که هرگاه برای باز کردن دری تلاش می‏کردم و باز نمی‏شد ، بارها و
بارها تلاش می‏کردم و با خود می‏گفتم: حتماً این کلید ، درب را در صدمین
بار، باز خواهد کرد.

 

ه) تدریجی بودن تقویت اراده

برای
به دست آوردن اراده‏ای قوی و محکم، باید به تدریجی بودن آن و نیاز آن به
تمرین، توجه داشت. گمان نکنید می‏توانید به طور دفعی و بدون تلاشی درخور،
به آن دست یابید. بنابراین، به راهکارهای عملی زیر توجه کرده، به آنها
پای‏بند باشید:

- هر روز صبح حداقل بیست دقیقه ، به طور مرتب و در ساعتی معین ، ورزش کنید.

-
صبح‏گاهان، هر زمان که بیدار شدید ، بی‌‏درنگ برخیزید و از رختخواب بیرون
روید ، حتی اگر خواب‌آلودگی مزاحمتان است، از اتاق بیرون روید و قدری نرمش
کنید تا خواب‌آلودگی از بین برود.

- در صورت امکان، چند دقیقه قبل
از اذان صبح از خواب بیدار شده، نماز شب بخوانید و اگر در آن وقت بیدار
نشدید ، قضای آن را به جا آورید.

- مقید باشید هر روز تعداد آیات
معینی از قرآن را تلاوت کنید (حداقل 30 تا 50 آیه) و در صورت تمایل، در
هفته‌‏های بعد، بر میزان آن بیفزایید.

- ترک گناه و مخالفت با هواهای نفسانی، نقش بسیار مؤثری در تقویت اراده و نهادینه کردن آن در درون انسان دارد.

- هرگز در کارها، ناامید نشوید و با حالتی تهاجمی، برای پی‌گیری و به انجام رساندن کارهای ناقص و ناموفق، تلاش کنید.

-
کارهایی را که به عهده می‏گیرید، ناتمام رها نکنید و آن ها را به نحو احسن
و تا رسیدن به نتیجه مطلوب، ادامه دهید و از پراکنده کاری و آشفتگی در
کارها که موجب به هم ریختگی نظام فکری می‏شود ، بپرهیزید و به فعالیت‏های
خود ، تمرکز و انسجام ببخشید.

- همواره بر خداوند ، توکل کرده و در همه امور، از او استمداد جویید. ₍₁₀₎

ادامه دارد...

منبع:تبیان